Λατινική ονομασία: Ocimum basilicum
Ύψος: 60 εκ.
Σπορά: Μάρτιος-Ιούνιος
Συγκομιδή: Μάιος-Νοέμβριος
Απόσταση φυτών: 30 εκ.
Απόσταση γραμμών: 40 εκ.
Βάθος σποράς: 0,1 εκ.
Ημέρες φυτρώματος: 10-12
Έναρξη συγκομιδής: 40 ημέρες
Οδηγίες σποράς και μεταφύτευσης:
Καλλιεργούμε τον βασιλικό σε ημισκιερά και προφυλαγμένα μέρη. Ευδοκιμεί σε μέρος ημισκιερό, προφυλαγμένο από τους δυνατούς ανέμους. Χρειάζεται το φως, αλλά όχι πολύωρη έκθεση στον ήλιο, καθώς οι δυνατές ηλιακές ακτίνες του καλοκαιριού ίσως προκαλέσουν εγκαύματα στα φύλλα του. Την περίοδο του χειμώνα, χρειάζεται προστασία από τον παγετό, το χιόνι, και τους βοριάδες. Κατάλληλη προφύλαξη προσφέρει η αντιπαγετική κουκούλα που προστατεύει τα ευαίσθητα μέρη του φυτού χωρίς να τα τραυματίζει.
Ο πολλαπλασιασμός του βασιλικού γίνεται κυρίως με 2 τρόπους, με σπόρο και με μοσχεύματα. Η διαδικασία δημιουργίας καινούργιων φυτών βασιλικού από σπόρο είναι εύκολη, αρκεί να φυτέψουμε απευθείας τους σπόρους του βασιλικού σε ζεστό ηλιόλουστο μέρος που έχει καθημερινή έκθεση στον ήλιο τουλάχιστον.
Ο σπόρος του βασιλικού φυτεύεται σε βάθος περίπου 1 εκατοστού και χρειάζεται αφράτο χώμα για να φυτρώσει. Σε συνθήκες σχετικής υγρασίας και θερμοκρασίας περίπου 20°C, o σπόρος του βασιλικού φυτρώνει μετά από 1-2 βδομάδες.
Κατάλληλη εποχή φύτευσης είναι από τα μέσα Μαρτίου μέχρι τα μέσα Απριλίου.
Μπορούμε να φυτέψουμε τον σπόρο βασιλικού και σε μικρές γλαστρούλες που διατηρούμε μέσα στο σπίτι, χρησιμοποιώντας ειδικό φυτόχωμα για σπορείο. Αφού φυτρώσει ο σπόρος, μεταφέρουμε σταδιακά τα νέα φυτά βασιλικού σε εξωτερικό φωτεινό περιβάλλον καθώς σε διαφορετική περίπτωση κιτρινίζουν τα φύλλα τους. Μπορεί να μεταφυτευτεί στην οριστική του θέση μετά από 5-6 βδομάδες, είτε σε μεγαλύτερη γλάστρα ή απευθείας στο έδαφος όταν φτάσει σε ύψος περίπου 10 εκατοστών.
Πότισμα:
Ποτίζουμε συχνά τον βασιλικό, κάθε 2-3 ημέρες, σε μικρές ποσότητες, ενώ τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες σε καθημερινή βάση και επαναλαμβάνουμε το πότισμα του βασιλικού όταν στεγνώνει το χώμα. Υπερβολικό πότισμα προκαλεί κιτρίνισμα στα φύλλα και σάπισμα στις ρίζες του βασιλικού, γι’ αυτό και εξασφαλίζουμε πάντα καλή αποστράγγιση.
Λίπανση:
Για καλύτερη ανάπτυξη του φυλλώματος του βασιλικού ενσωματώνουμε στο χώμα οργανικό λίπασμα για αρωματικά φυτά. Αποφεύγουμε τη λίπανση του βασιλικού τον Αύγουστο λόγω ζέστης και τους κρύους μήνες του χειμώνα. Αυτούς τους μήνες, μπορούμε να προσθέσουμε διάλυμα εκχυλίσματος φυκιών, για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνθηκών.
Συνηθισμένα προβλήματα:
Ο βασιλικός μπορεί να παρουσιάσει προβλήματα όπως κιτρινίσματα και μαυρίσματα στα φύλλα, εμφάνιση τρυπών στο φύλλωμα ή κόλλας σε φύλλα και βλαστούς:
- Κιτρίνισμα των φύλλων: Μπορεί να εμφανίσει κίτρινα φύλλα λόγω υπερβολικού ποτίσματος ή αν η γλάστρα δεν έχει καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το νερό που περισσεύει κατά το πότισμα.
- Μαύρισμα των φύλλων: Τα φύλλα του βασιλικού παρουσιάζουν μαύρες κηλίδες λόγω εμφάνισης μυκητολογικής ασθένειας ιδιαίτερα σε συνθήκες υπερβολικής υγρασίας.
- Τρύπες στα φύλλα: Ο βασιλικός μπορεί να εμφανίσει τρύπες στα φύλλα λόγω προσβολής από κάμπιες ή και από άλλα έντομα όπως θρίπα και αλευρώδη. Για την αντιμετώπιση του χρησιμοποιούμε βιολογικά σκευάσματα όπως βάκιλο Θουριγγίας, ή χρωμοτροπικές παγίδες εντόμων κίτρινες για τον αλευρώδη, ή μπλε για τον θρίπα.
- Κόλλα στα φύλλα: Η κόλλα στα φύλλα και στους βλαστούς του βασιλικού μπορεί να οφείλεται σε προσβολή από κάποιο έντομο που δημιουργεί μελιτώματα όπως η μελίγκρα, ο αλευρώδης, η βαμβακάδα και τα κοκκοειδή.
- Γιατί ξεραίνεται ο βασιλικός; Οι ετήσιες ποικιλίες βασιλικού ξεραίνονται φυσιολογικά στις αρχές του χειμώνα. Βέβαια, ο βασιλικός μπορεί να ξεραθεί λόγω της έντονης παγωνιάς και του κρύου καθώς και λόγω υπερβολικού ποτίσματος, ειδικά αν είναι σε πολύ σκιερό μέρος.
Συγκομιδή:
Συγκομίζουμε τα πρώτα δροσερά φύλλα του βασιλικού τουλάχιστον ένα μήνα μετά τη μεταφύτευση. Αν θέλουμε να αποξηράνουμε φύλλα βασιλικού, τα τοποθετούμε σε καλά αεριζόμενο χώρο μέχρι να ξεραθούν και τα φυλάμε σε αεροστεγές βάζο στην κουζίνα.
Ιστορία:
Η λέξη βασιλικός προέρχεται από την ελληνική λέξη «βασιλεύς», που σημαίνει «βασιλιάς». Εδώ εννοείται ο Ιησούς Χριστός, καθώς έχει συνδεθεί με την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, τιμώντας την εύρεση του Τιμίου Σταυρού από την Αγία Ελένη, μητέρα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄. Σύμφωνα με τον θρύλο, η ονομασία του αποδόθηκε όταν το φυτό φύτρωσε στο χαμένο τάφο του Ιησού και η έντονη μυρωδιά του έγινε αιτία να ανακαλυφθεί, καθώς φύτρωσε στο σημείο, όπου ο Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη, ανακάλυψαν τον Τίμιο Σταυρό.